Inkjet w poligrafii – bardziej przyjazny dla środowiska?

W dziedzinie druku produkcyjnego coraz częściej mówi się o technologiach inkjetowych, czyli o nowoczesnym produkcyjnym druku atramentowym. Najczęściej podkreśla się jego doskonałe możliwości techniczne, z jakością i oszczędnością na czele. Warto jednak przyjrzeć się także innej stronie inkjetu – okazuje się, że technologie tego typu są także bardzo przyjazne dla środowiska.

O tym, że inkjet stanowi znaczny technologiczny skok w druku książek, doskonale wie Mazowieckie Centrum Poligrafii z Marek pod Warszawą. Drukarnia od lat stanowi jedno z najważniejszych miejsc na mapie rynku wydawniczego w Polsce. Od czasu zainstalowania arkuszowej inkjetowej maszyny, VarioPrint i300, technologiczne możliwości firmy zwiększyły się jeszcze bardziej. Dziś właściciel przekonuje, że rozwiązania atramentowe to przyszłość druku. I wylicza profity, jakie wiążą się z wykorzystaniem inkjetu w produkcji książek: produktywność, łatwość obsługi, stabilność kolorystyczna, możliwość druku na różnych typach mediów, druk na arkuszach do formatu B3, a przede wszystkim nawet do 50 proc. oszczędności w wydruku jednej książki.

Bezpieczne atramenty, ekonomiczne maszyny

Jednak za cechami najważniejszymi dla każdego przedsiębiorcy kryją się też mniej oczywiste profity wykorzystania inkjetu.

– Rozwiązania atramentowe pod wieloma względami są bardziej przyjazne dla środowiska niż technologie tonerowe – mówi Jacek Korzeniewski, Product Manager w Canon Polska. – Chodzi przede wszystkim o same atramenty, które tworzone są na bazie wody i nie zawierają żadnych szkodliwych substancji ani olejów mineralnych – zaznacza.

Ponadto, jak wyjaśnia Jacek Korzeniewski, w nowoczesnych atramentach dba się o odpowiedni poziom lotnych związków organicznych. Substancje tego typu wykorzystywane są do produkcji między innymi farb, leków i suplementów oraz czynników chłodniczych. W przypadku nowoczesnych atramentów drukarskich poziom lotnych związków organicznych mieści się daleko poniżej ustalonych standardów, dzięki czemu wydruki są bezpieczne zarówno dla drukarzy, jak i czytelników. Co więcej, wykorzystanie atramentów na bazie wody nie generuje ozonu, a emisje CO2 niezbędne do stworzenia poszczególnych maszyn spadają z roku na rok.

Warto też przyjrzeć się samym maszynom. Te, według słów eksperta Canon, są dziś dużo bardziej energooszczędne niż jeszcze kilka lat temu.

– Maszyny tworzymy tak, aby były gotowe do pracy przez 24 godziny i 7 dni w tygodniu. Niskie wykorzystanie energii jest zatem kluczowe nie tylko dla środowiska, ale też dla budżetu dostawców usług druku – podkreśla Jacek Korzeniewski.

A kiedy eksploatacja maszyny dobiegnie końca, być może uda się ją przerobić, zregenerować i wykorzystać ponownie. Drugie życie maszyn drukarskich pozwala uniknąć generowania zbędnych elektrośmieci. W przypadku Canon, za regenerację odpowiadają dwa zakłady produkcyjne: w Venlo (Holandia) oraz w Poing (Niemcy), które potrafią ponownie wykorzystać aż 80 proc. części maszyny inkjetowej.

Dobre wzorce nie tylko dla inkjetu

– Niektóre z wymienionych cech są charakterystyczne dla maszyn inkjetowych. Inne wiążą się z faktem, że wszystkie nasze rozwiązania, nie tylko atramentowe, projektujemy dziś z myślą o środowisku – mówi Jacek Korzeniewski. – Współczesne maszyny drukarskie są po prostu coraz sprawniejsze i bardziej neutralne klimatycznie – zapewnia.

Canon zobowiązał się do osiągnięcia pełnej neutralności klimatycznej do 2050 roku. Póki co firma realizuje inny, bliższy cel – każdego roku emisje CO2 powinny spadać o 3 proc. na jeden wytworzony produkt. I do tej pory udaje się ten plan zrealizować z nawiązką – jak czytamy w opublikowanym niedawno Canon Sustainability Report 2021, od 2008 roku emisje CO2 spadły aż o 41,3 proc. Inkjet to zatem tylko jeden z wielu kroków mających uczynić poligrafię branżą przyjazną dla środowiska.

Źródło: Canon Polska

www.canon.pl

Główną zaletą druku cyfrowego jest fakt, że jego technologia umożliwia wydruk bezpośrednio z pliku w wersji elektronicznej – najczęściej zapisane w formacie PDF, a nierzadko też doc. A to sprawia, że wykorzystanie druku cyfrowego w realizacji konkretnych zleceń możliwe jest można powiedzieć, niemalże od ręki. Z racji na niezbyt wysokie wymagania co do nośnika, przygotowanie materiału do druku jest tanie i krótkie - oczywiście w zależności od nakładów. Przeszkodą może być jednak wielkość, czyli gramatura papieru i format danego projektu. Druk cyfrowy stosuje się najczęściej do wydrukowania projektów o maksymalnej wielkości A3+ - a to zamyka się w obrębie wizytówek, ulotek oraz broszur, których grubość nie przekracza 300g/m2.

Druk offsetowy jest bardziej skomplikowaną i droższą technologią, to opłacalną tylko w zleceniach masowych. W przeciwieństwie do druku cyfrowego druk offsetowy uniemożliwia na zmiany "na bieżąco”. Jednak druk offsetowy to przede wszystkim znakomita jakość – wszystko dzięki rozdzielczości do 4800dpi. A to sprawia, że wysokonakładowe bezproblemowo można wydrukować w niskiej cenie jednostkowej. Druk offsetowy to również większa ilość dostępnych kolorów. Nie jest to jednak typowe koło CMYK, a wzornik pantone, który zawiera w sobie m.in. odcienie złota i srebra, co może dać niesamowite rezultaty zwłaszcza w wymagających projektach.

Wybór może być trudny. Wszystko zależy od tego, czego oczekujesz. Obecnie jakość wydruków zarówno w technice cyfrowej, jak i offsetowej jest na zbliżonym poziomie. Druk cyfrowy jest bardziej wyrazisty, tańszy i szybszy przy mniejszych nakładach. A same wydruki można pozyskać od ręki. Zaletą jest też fakt, że poprawki można wprowadzać w czasie rzeczywistym. Z drugiej strony druk offsetowy to gwarant najwyższej jakości. To również o wiele lepsze możliwości kolorystyczne, a także wierniejsze oddanie barw i półtonów. Minusem jest jednak wolny czas pracy i konieczność początkowego "rozgrzania" maszyny, jednak możliwość druku na wielu materiałach o różnych gramaturach wybacza tą wadę.

Nowoczesne drukowanie cyfrowe pozwala obniżyć koszty i znacznie przyspieszyć czas realizacji, przy zachowaniu wyrazistości i wysokich parametrów. Wykorzystuje się tutaj dane zapisane w pamięci komputera (lub innego nośnika), które zwykle od razu przenoszone są na wybrane podłoże – papier zwykły lub samoprzylepny, folię przezroczystą czy kolorową.

Metoda ta daje możliwość realizowania zleceń praktycznie „od ręki” – już od jednej sztuki. Pozwala dokonywać drobnych modyfikacji w projektach (np. kolorów, rozkładu elementów, wielkości czcionek) w trakcie rozpoczętego już procesu. Tradycyjne techniki drukowania offsetowego nie umożliwiają wprowadzania dodatkowych danych i zmieniania informacji.

Obecnie stosuje się odmienne rodzaje druku cyfrowego, które różnią się zasadą działania, stosowanymi barwnikami oraz urządzeniami. Poszczególne opcje pozwalają uzyskać zbliżone efekty, które wyróżniają się dobrym odwzorowaniem kolorów oraz szybkim czasem realizacji.

Drukowanie elektrofotograficzne (laserowe) to metoda wywodząca się z kserografii. Warstwę fotoprzewodzącą naświetla się za pomocą promieni laserowych lub diod. Kolejnym krokiem jest wywoływanie oraz przenoszenie tonera na podłoże. Następnie odbitka jest utrwalana. Toner (proszek barwiący zmieszany z żelazem) trafia na papier lub folię w wyniku działania sił przyciągania elektrostatycznego, a następnie wiąże się z nim pod wpływem ciepła. Laserową technikę druku cyfrowego wykorzystują drukarki biurowe, popularne urządzenia wielofunkcyjne stosowane w domach i firmach oraz wysokonakładowe maszyny produkcyjne.

Jonografia to podobna zasada działania do metody elektrofotograficznej. Maszyny do druku cyfrowego do zmiany ładunku elektrostatycznego stosują tutaj strumień jonów.

Magnetografia pozwala tworzyć obraz z wykorzystaniem gęstej siatki obwodów elektrycznych. Rozmieszczone są one na cylindrze, aby móc wytworzyć pole magnetyczne. Proszek ferromagnetyczny odbije obraz w miejscach, gdzie pole to zadziała.

Termografia to technika gdzie wydruk powstaje z udziałem ciepła – wysoka temperatura działa na podłoże lub wykorzystywany środek barwiący. Bardzo popularna jest termografia pośrednia, która obejmuje techniki druku termotransferowego oraz termosublimacyjnego. Pozwalają one utrwalać substancje termoplastyczne na mokrym podłożu. Tego rodzaju druk cyfrowy sprawdzi się m.in. w reklamie, gdzie cenione są bardziej efektowne zdobienia wypukłe. Pięknie będzie prezentować się m.in. na firmowych wizytówkach, kopertach czy stylowych zaproszeniach.

Drukowanie cyfrowe natryskowe metoda w poligrafii określana jest także jako ink-jet. Maszyny do druku cyfrowego natryskowego posiadają specjalne głowice z dyszami oraz pompę ciśnieniową, która wyrzuca kropelki farby. W zależności od wybranego urządzenia może zostać wykorzystany tradycyjny toner lub farba woskowa (o gęstszej konsystencji). Komputer, za pomocą impulsów elektrycznych, steruje całym procesem wydruku.

Drukarnia może wykorzystywać technologię kropel pojedynczych lub ciągły strumień. Ink-jet pozwala uzyskać wysoką jakość przy zachowaniu cichej pracy. Kolory są tutaj bardzo wyraziste, a jednocześnie delikatne. Technika znajduje zastosowanie w wydrukach wielkoformatowych, przemysłowych, termosublimacyjnych oraz do znakowania obiektów trójwymiarowych.

Jonografia to podobna zasada działania do metody elektrofotograficznej. Maszyny do druku cyfrowego do zmiany ładunku elektrostatycznego stosują tutaj strumień jonów.